Çırağan notları: Barış masasında psikolojik savaş

“`html

Rusya Güvenlik Konseyi Genel Sekreteri

Şoygu’nun belirttiği üzere, “İstanbul, müzakerelerin ana sahnesi haline geliyor.” Bu durum, İstanbul’un merkez konumuna gelmesiyle Türk basınının gelişmeleri yakından takip etme fırsatı bulmasına olanak tanıyor.

Gelişmeler ve Batı medyasına yansıyan haberler, 16 Mayıs tarihinde gerçekleştirilen ilk tur müzakerelerle ilgili daha önceki yorumlarımızı destekler nitelikte. (Bakınız;

Putin

İstanbul’da

Elini Gösterdi

, 20 Mayıs’ta belirttiğimiz gibi, “

Savaşı Rus Topraklarına Taşıyacaklar

” başlıklı yazımızı, gelişmelerin doğruladığını söyleyebilirim.

Bir gün sonra, Ukrayna’nın İstanbul’daki ikinci tur müzakerelerine yaklaşırken düzenlediği insansız hava aracı saldırısını anmak önemli. Bu, karmaşık bir operasyondu; 4 bin kilometre içerideki dört askeri üs hedef alındı.

Bu durum, hem savaş tarihi açısından hem de Rusya’nın durumu göz önüne alındığında

büyük bir dönüşüm anlamına geliyor.

ASİMETRİK SALDIRININ ÜÇ SONUCU

Medya sayfalarında detayları buldunuz, bu nedenle derinlemesine girmeyeceğim. Ancak bu gelişmenin savaş üzerindeki üç önemli sonucunu vurgulamak istiyorum. Birincisi, saldırı, kamikaze dronelar ile yüklü TIR’ların askeri üslere yaklaşması ve 117 adet FPV dronunun bu TIR’lardan fırlayarak hedef almasıyla gerçekleştirildi. Bu,

Ruslar için kayda değer bir istihbarat açığı

oluşturuyor. İkincisi, Rusların üslerinde konuşlu bulunan

40’tan fazla ağır bombardıman ve savaş uçağını (TU-95, TU-22M3, A-50) kaybetmiş olmaları.

Uzmanlar, bu FPV dronların birim maliyetinin yaklaşık 120 bin dolar olduğunu belirtiyor.

Rusların kayıplarının ise 2 milyar dolara yaklaşmış olması

dikkat çekici. Asimetriyi bir düşünün!

ZELENSKİ MASAYI DENGELEDİ

Üçüncüsü, Ukrayna’nın bu saldırısı, Çırağan Sarayı’nda oluşturulan müzakere masasında Kiev’in elini güçlendirmek için yaptığı bir stratejik hamledir. Rusya da benzer bir eylemde bulunmuştu. İlk tur müzakerelerin ardından Rusya, Kiev’i drone saldırıları ile (298 drone, 69 füze) hedef almıştı. Ukrayna, bu saldırıyla Moskova’nın bu hamlesine karşılık verdi. Ayrıca,

Alman Başbakanı Merz,

Avrupa füzelerinin çatışmada kullanımına yönelik mesafe kısıtlamasını kaldırmıştı. Zelenski, bu saldırıyı,

Avrupa’nın füze ve kaynaklarını kullanmadan

gerçekleştirdi. Yani, uzun menzilli Avrupa füzelerini gelecekteki aşamalar için muhafaza etti. Dolayısıyla, üçüncü sonuç şudur: Zelenski, İstanbul’daki barış müzakerelerinde

elini güçlendirdi ve

şartları -psikolojik açıdan da- dengelemeyi başardı.

Taraflar bu şartlar altında masaya oturdular.

UKRAYNA ÇOCUKLARINI İSTİYOR

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan

, ilk tur müzakerelerin ardından Moskova ve Kiev arasında yoğun bir tempo ile gidip geldi.

Putin, Kiev’de Zelenski

ile bir araya geldi. Fidan, “Sayın Erdoğan’ın ev sahipliğinde, Trump, Putin ve Zelenski’nin İstanbul’daki buluşmaları taçlandırılabilir” görüşünü ortaya koydu.

İlk tur müzakerelerden çıkan iki sonuçtan bir tanesi, 1000 kişilik esir değişiminin gerçekleştirilmesi oldu. Bu işlem tamamlandı. İkincisi ise tarafların ateşkes için gerekli şartların yer aldığı yazılı belgeleri birbirlerine ulaştırmasıydı. Ukrayna’nın ikinci tur müzakerelerde neler talep ettiğini biliyoruz.

Bunu şöyle özetleyebiliriz: Bir. En az 30 günlük bir ateşkes. İki. Kapsamlı bir esir değişimi… Üç.

Rusya’ya götürülen (sayısının 20 bine ulaştığı söyleniyor) Ukraynalı

çocukların (kimliklerinin değiştirildiği, aileleriyle bağlantılarının kesildiği iddiaları bulunmakta) geri alınması… Dört. Ukrayna’ya askeri kısıtlama getirilmemesi (Rusya bu şartı ilk turda öne sürmüştü)… Beş. Moskova’nın ele geçirdiği Ukrayna toprakları üzerinde Rusya’nın egemenliğinin uluslararası planda tanınmaması ve Ukrayna’ya tazminat ödenmesi (Rusya, bu toprakların kendisine ait olarak tanınmasını ve tazminat taleplerinden vazgeçmesini istemişti)… Altı. Son olarak Zelenski ve Putin arasında bir görüşme ile barış anlaşmasının imzalanması…

ÇIRAĞAN’DAKİ FOTOĞRAFIN ANLATTIKLARI

Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü

Öncü

Keçeli

, Çırağan görüşmelerinin ardından “Görüşmeler olumsuz geçmedi” şeklinde bir açıklama yaptı (Bu, diplomatik bir dildir; başarıyla sonuçlandığına dair bir vurgu değil, temkinli bir ifadedir). Zelenski, “Yeni bir esir takası için hazırlık yapıyoruz” bilgisini paylaştı.

Bu makale gazete gönderildiğinde, toplantının sonuçlarına dair Rus tarafından herhangi bir açıklama yapılmamıştı. Dolayısıyla Moskova’nın bu taleplere yanıtını ilerleyen süreçte görebileceğiz. Ancak görüşmenin içeriğine dair

önemli işaretler veren bir fotoğraf

üzerinde durmak istiyorum.

16 Mayıs’ta yapılan ilk tur müzakerelerde

Dışişleri Bakanı Fidan’ın

yanı sıra toplantıya

MİT Başkanı Kalın

da katılmıştı. Dün yapılan ikinci tur görüşmelerde ise Türk heyetinde Fidan ve Kalın’ın yanı sıra

Genelkurmay Başkanı Orgeneral Metin Gürak

de yer aldı. Gürak’ın hemen yanında

Genelkurmay Plan Prensipler Başkanı Tümamiral Alper Yeniel

oturuyordu.

Genelkurmay Başkanı’nın müzakerelere katılması oldukça dikkat çekici.

Plan Prensipler Başkanlığı’nın, askeri konularda stratejik planlamalar yapma gibi önemli bir sorumluluğu bulunmaktadır.

Bu nedenle, Türk heyetindeki bu yapı değişikliğine dikkat edilmesi önemlidir.

Deniliyor ki… “Ukrayna tarafı da Savunma Bakanı düzeyinde katıldı, bu katılımlar protokol gereğidir.” Ancak bana kalırsa bu durumun ötesinde bir anlam var. Fotoğrafa baktığınızda, “O masa etrafında bir barış durumu oluşursa

Karadeniz’in güvenliği

Ukrayna’da garantörlük meselesi

üzerine de müzakereler yapılmış olabilir gibi bir izlenim ediniyorum.

Eğer analizim doğruysa

barış sonrası sürecin konuşulmaya başlandığı şeklinde yorumlanabilir.

Yani, ilerleme var, barışa bir adım daha yaklaşılmış gözüküyor. Yanıldığım ortaya çıkarsa, kısa zamanda netleşir.